W zbiorach Muzeum Diecezjalnego znajduje się fragment cennego średniowiecznego rękopisu w języku staroczeskim zaczynającego się słowami „Ach, tot sem smutny y pracʒny…” (Och, jak mi smutno, zasmucony…). Rękopis składa się z jednej karty pergaminowej o wym. 9,0 x 14,5cm, nieregularnego kształtu, o 13 wersach, pisany inkaustem ciemnobrązowym. Rękopis odnaleziony został w 1907 r. przez ks. Józefa Rokosznego w podominikańskim kościele św. Jakuba w Sandomierzu. Pod kierunkiem ks. Rokosznego rozpoczęła się restauracja zniszczonego pożarem w 1905 r. kościoła, która wnętrzu świątyni miała przywrócić romański wygląd. Ks. Rokoszny zwrócił się w tej sprawie do Towarzystwa Opieki nad Polskimi Zabytkami Sztuki i Kultury w Krakowie, działającego tam od 1902 r. Nawiązał też kontakt z powstałym w 1906 r. w Warszawie, Towarzystwem Opieki nad Zabytkami Przeszłości, gdzie ostatecznie zapadły decyzje dotyczące programu prac konserwatorskich w kościele św. Jakuba. W celu zebrania funduszy na restaurację kościoła św. Jakuba, w 1907 r. opublikowana została książka Na ruiny, ciekawa inicjatywa edytorska ks. Rokosznego, któremu udało się zaprosić do współpracy wielu wybitnych współczesnych, sam napisał do niej przedmowę, omówił dzieje zabytku i przedstawił ówczesny stan badań.

Pierwsza publikacja na temat rękopisu odnalezionego przez ks. Rokosznego ukazała się w 1913 r. Wybitny czeski mediewista Čeněk Zíbrt w artykule zatytułowanym „Staročeské rýmováni, nalezené vezdi kostela sv. Jakuba v Sandoměři, „Český lid”, t. 22, 1913, s. 235-237 opublikował krótką notę, transliterację oraz faksymile rękopisu sandomierskiego. Czeski historyk powołał się na interpretację ks. Rokosznego, że to fragment pieśni z XV w., w której zakonnik – Czech z pochodzenia, zatrudniony przy pracach murarskich w klasztorze dominikanów, uskarża się na swój los na obczyźnie.

W ostatnim czasie rękopis stał się przedmiotem badań naukowych prof. Krzysztofa Brachy (Instytut Historii UJK Kielce), które przyniosły nowe ustalenia. Weryfikacji uległa datacja rękopisu, który według dotychczasowych ustaleń miał pochodzić z II poł. XIV w. Porównanie grafii rękopisu, której dokonał dr Mariusz Leńczuk (Instytut Języka Polskiego PAN Kraków), wskazuje jednak na początek XV w. (ok. 1420 r.).

                                                                                                więcej w zakładce: Z kolekcji  Muzeum

W zakładce Z kolekcji Muzeum prezentujemy cyklicznie wybrane eksponaty

zakreślając ich kontekst historyczny,

walor artystyczny oraz ciekawostki na ich temat.

 copyright © 2001 - 2022 MAGNUM Bartosz Cebula & Muzeum Diecezjalne w Sandomierzu

Godziny otwarcia:

sezon zimowy: (od 16 X do 30 IV ) od wtorku do soboty: 9.00 - 15.30
                                                                  niedziele i święta: 13.30 - 15.30 (ostatnie wejście o 15.00) 

       sezon letni: (od 1 V  do  15 X)   od wtorku do soboty: 9.00 - 16.30 

                                                                 niedziele i święta:  13.30 - 16.30 (ostatnie wejście o 16.00)